İşitme Kaybı Alzheimer, Demans'ı (Bunama) Tetikliyor Mu?

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada yaklaşık 55 milyon kişide demans vakası görülmekte ancak bu sayının 2030 yılında 78 milyona çıkacağı düşünülmektedir. Alzheimer hastalığı, demans hastalıklarının yaklaşık üçte ikisini oluşturmakta ve dünyada her 3 saniyede bir hastaya demans teşhisi konulmaktadır.

İşitme sağlığı demans nedeni olabilir mi?

Bilimsel çalışmaların yer aldığı Lancet Dergisi’nde bu konu ile ilgili yapılan bir çalışmada işitme sağlığının demansın önlenebilir nedenleri arasında ilk sırada yer aldığı belirtilmiştir.

Alzheimer nedir?

Alzheimer, yaygın görülen bir demans türü olup beyin hücrelerinin yok olmasına neden olan ilerleyici bir nörolojik hastalıktır. Düşünce, hafıza ve davranış fonksiyonlarında azalmaya neden olan bu hastalıkta belirtiler yaşla birlikte yavaş yavaş ortaya çıkar. Hastalığın ileri evrelere gelmesi yıllar sürebilir. İlerleyici bir hastalık olması nedeniyle Alzheimer'da erken belirtiler genellikle son yaşanan olayların unutulması şeklinde görülürken birkaç yıl içerisinde bireyler günlük aktivitelerini tek başlarına gerçekleştirmekte zorlanacak hale gelebilirler. Sosyal beceriler, davranışlar ve mantıklı düşünme yeteneği de zamanla olumsuz etkilenir. İleri evre Alzheimer hastaları çoğunlukla bir kişiyle karşılıklı olarak sohbet edebilme yeteneğini kaybeder, kendilerine yöneltilen sorulara ve çevrelerinde gelişen olaylara yanıt vermekte güçlük çekmeye başlar. Hastalık çoğunlukla 65 yaş ve üzerindeki bireyleri etkilese de daha genç başlangıçlı örneklerine de sıklıkla rastlanması nedeniyle bir yaşlılık dönemi hastalığı olarak nitelendirilemez.

Alzheimer belirtileri nelerdir?

Alzheimer hastaları, genellikle bilişsel ve davranışsal alanda performans düşüklüğü şikâyetleriyle kliniklere başvurur. Hastalığın başlangıç evresine dair belirtiler daha hafif olmakla birlikte ileri evredeki hastalarda bulgular daha belirgindir. Alzheimer başlangıcı belirtileri genellikle küçük çaplı hafıza sorunları olmakla birlikte son günlerdeki konuşmaların, yaşanan olayların unutulması; kişilerin, nesnelerin ve yerlerin isimlerinin hatırlanamaması gibi semptomları içerir. Hastalığın daha da ilerlemesi ile birlikte en yaygın şekilde görülen Alzheimer belirtileri şunlardır:

- Bilinç bulanıklığı

- Kişinin bulunduğu ortama adapte olmakta zorlanması

- Kişinin iyi bildiği yerlerde kaybolması

- Konuşma ve dil becerilerine ilişkin sorunlar

- Saldırganlık, aile ve arkadaşlarından olağan dışı taleplerde bulunma, çevreye karşı şüphe duyma gibi kişilik bozukluklarının gelişimi

- Halüsinasyon ve sanrılar

- Motivasyon ve öz saygı düşüklüğü

- Kişilerin günlük aktivitelerini yardımsız yapmakta zorluk çekmesi

- Kişinin hatırlayamadığı olayları inkar etmesi

- Kaygı ve depresyon

Alzheimer nedenleri nelerdir?

- İleri yaş

- Ailede Alzheimer öyküsünün bulunması

- Down sendromlu olmak

- Geçmişte yaşanan kafa travmaları

- Uyku düzeni bozuklukları

- Yetersiz fiziksel aktivite

- Obezite

- Sigara kullanmak veya sürekli olarak sigara dumanına maruz kalmak

- Yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol

- Kötü kontrollü tip 2 diyabet hastalığına sahip olmak

- Yetersiz, dengesiz ve sağlıksız beslenmek

! ! ! Bireylerde oluşan işitme kaybının başlangıç düzeyinde dahi olsa ileri zamanlarda bilişsel olarak bir düşüş oluşturduğu gözlemlenmiştir. Fakat işitme kaybı olan hastaların tedavisinden sonra ya da kalıcı işitme kaybı ise hasta cihazlandırıldıktan sonra bu risk azalmaktadır. Alzheimer, demans, bunama gibi rahatsızlıkların ilerlememesi için kişi düzenli olarak işitme cihazı kullanması gerekir.

İşitme kayıplı bireyler zorluk çekiyorlar!

İşitmesi normal olmayan bireyler işitmesi normal olan bireylere göre kelimeleri ayırt etmek ve konuşmaları anlamlandırmak için daha çok uğraşır. Kelimeleri ayırt etmeye çalışırken diğer işleri yaparken dikkat sorunu yaşamaktadırlar.

İşitme cihazlarının en önemli görevi; sesleri, kelimeleri anlamlandırmaya yardımcı olmasıdır. Hastalarımızın genelde sorunu “sesi duyuyorum ama anlamıyorum”. Sizin de sorununuz kelimeleri duyup, anlamamak ise anlama oranınız daha da düşmeden işitme cihazı kullanmanızda fayda var. İşitme kaybı kalıcıdır ve işitme kaybının ilaçla tedavisi mümkün değildir. İşitme kayıplı bireyin cihaz takması durumunda işitme kaybı ilerlemesi önlenmiş olur. Aynı zamanda da bireyin Alzheimer hastalığı riski azalır. İşitme eksikliğinin giderilmesi halinde her iki hastalıkta önlenmiş olur.

İşitme kaybı, kelimelerin anlaşılmasını olumsuz yönde etkiliyor ve iletişimi engelliyor. İşitme kaybı hafif düzeyde ise bu başlarda hastayı rahatsız etmeyebilir. Efendim, anlayamadım gibi bir iki kere sorarlar fakat sonrasında kişilerin söylenenleri git gide daha az anlamasıyla, sosyal hayattan yavaş yavaş uzaklaşan, içe kapanık bir birey haline gelmeye başlarlar. Yalnızlık hastayı daha çabuk yaşlandırır. Yaşlılık, Alzheimer riskini arttırır. Bunlar kişideki demans, bunama ve Alzheimer riskini ciddi ölçüde arttırmaktadır.

İşitme kaybı Alzheimer riskini arttırıyor

Bunama, demans ve Alzheimer üzerinde işitme kaybının etkisi yok sayılamayacak derece fazla olduğundan dolayı dünyanın bütün ülkelerinde bu hastalıklardan korunmak için işitme kaybı tedavi edilebiliyorsa tedavi edilir, tedavi edilemeyen kalıcı bir kayıp ise işitme cihazı kullanılması önerilir.