Meniere Hastalığı Ve İşitmeye Etkisi

Meniere hastalığı, iç kulağı etkileyerek işitme ve denge sorunlarına yol açan bir hastalıktır. Genellikle tek bir kulağı etkileyen Meniere hastalığı ataklar şeklinde baş dönmesi, dalgalı işitme kaybı ve çınlama üçlüsü ile kendini gösteren bir hastalıktır. Genellikle tek taraflı olan hastalık iki taraflı da olabilir.

Meniere Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Meniere hastalığında, iç kulak sıvılarının miktarındaki değişimlere bağlı olarak kulak kanallarındaki basınç artar. Bu basınç artışı nedeniyle hem denge organları hemde işitme organındaki ilgili hücreler zarar görmeye başlar ve buna bağlı olarak birtakım belirtiler ortaya çıkar. Basınç değişimlerinin aralıklarla ortaya çıkması nedeniyle hastalık ataklar halinde gelişse de hücreler ilerleyici şekilde zarar gördüğünden ve organların iyileşme potansiyeli kısıtlı olduğundan, hastalarda ilerleyen dönemlerde kalıcı işitme kaybı olabilir. Meniere hastalığının gelişmesinde genetik faktörler yanında kulaktaki doğumsal anatomik bozukluklar, viral enfeksiyonlar, travma, çeşitli otoimmün hastalıkların ilgili organlara zarar vermesi veya alerjik reaksiyonlara bağlı iç kulak sıvılarında görülen değişimlerin rol oynayabileceği tespit edilmiştir.

Meniere Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Meniere hastalığı; genel anlamda 40’lı yaşlardan itibaren ortaya çıkma eğilimindedir. Hastalık ataklar halinde seyrettiğinden, bu ataklar sırasında şiddetli belirtiler görülür, ancak ataklar arasındaki dönemde ilerleyici işitme kaybı dışında belirgin bir semptomla karşılaşılmaz. Bu bağlamda, Meniere hastalığında sıklıkla görülen belirti ve şikayetler şu şekildedir:

● Vertigo (baş dönmesi): Özellikle atak döneminde 20 dakikadan 24 saate kadar sürebilen şiddetli baş dönmesi şikayeti tipik olarak görülen bir durumdur. Hastalar baş dönmesini “Oda etrafımda dönüyor” şeklinde tanımlayabilir.

● Etkilenen kulakta sensörinöral tip işitme kaybı: Kayıp başlangıçta pes tonları tutarken zamanla diğer tonları da etkiler, giderek ileri işitme kayıpları gelişebilir.

● Çınlama (tinnitus): Hastalarda ataklar arasındaki dönemde yoğun çınlama veya uğuldama hissi olabilir.

● Kulakta dolgunluk hissi: Seslerin derinden gelmesi veya boğuk gelmesi olarak da ifade edilen kulakta dolgunluk hissi Meniere hastalığında sık görülen belirtiler arasında yer alır.

● Baş ağrısı: Bazı hastalarda baş dönmesine migren ya da gerilim tipi baş ağrısı eşlik edebilir.

● Bulantı ve kusma: Baş dönmesi genellikle hastalarda bulantı ve kusma refleksinin tetiklenmesine neden olur.

Meniere Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

Meniere hastalığının tespit edilmesi temel olarak bulgulara göre yapılır. Testler bulguların varlığını teyit etmeye yöneliktir. Hastada baş dönmesi, işitme kaybı, çınlama, kulakta dolgunluk varsa “olası Meniere” iken bu bulgular tekrarlıyorsa “kesin Meniere” tanısı konabilir. Hastaların işitme kaybının değerlendirilmesinde işitme testi yapılırken, denge bozuklukları için fizik muayenenin yanında denge testlerinden faydalanılır. Meniere hastalarında odyogramda tek bir kulakta düşük frekanslarda sensörinöral tip işitme kaybı gözlenebilir. İleri dönemlerde ataklarla birlikte işitme kaybı tüm frekanslara yayılarak ileri tipte işitme kaybı ile sonuçlanabilir. Meniere hastalığı tanısı hastadan alınan ayrıntılı hastalık öyküsü, detaylı fizik muayene bulguları ve tetkiklerden elde edilen tüm verilerden yola çıkılarak konulur. Doktorun gerekli gördüğü durumlarda, ileri görüntüleme veya laboratuvar tetkiklerine başvurabilir. Tüm veriler ışığında Meniere hastalığı tanısı konulan hastaya uygun tedavi planı oluşturulur.

Meniere Hastalığı Tedavisinde Hangi Yöntemler Kullanılır?

Günümüzde Meniere hastalığının kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Bununla birlikte belirtilerin kontrol altına alınması ve hastalığın ilerleyişinin yavaşlatılmasına yönelik çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Hastalığın gelişim mekanizması kulak içi sıvıların basınç ve içeriğindeki değişimle ilişkili olduğundan, tedavide genel olarak kulak içi sıvıların dengelenmesi ve basıncın azaltılmasına yönelik yöntemler uygulanır. Tedavi yöntemlerinin başında hastanın hayat tarzında yapacağı çeşitli değişiklikler gelir. Hastaların alabileceği tedbirler şu şekildedir:

● Beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi gerekir. Özellikle günlük tuz alımı kısıtlanmalı, kafein içeren çay, kahve ve çikolata gibi gıdalar mümkün olduğunca az tüketilmelidir.

● Sigara ve alkol tüketilmemelidir.

● Günlük su tüketimi artırılmalı; günlük en az 6 - 8 bardak su içilmelidir.

● Vertigo atakları sırasında kişinin istirahat etmesi kritik önem taşır.

● Stres ve anksiyete gibi psikolojik etkenlerin neden olabileceği durumlar göz ardı edilmemeli ve günlük hayatta stresi artıracak aktivitelerden kaçınılmalıdır.

En sık uygulanan tedavi yöntemlerinin başında ilaç tedavisi gelir. Bu kapsamda, hastaya denge sorunlarının giderilmesi için betahistin içerikli tabletler, baş dönmesiyle beraber gelişen hareket hastalığı ve bulantı şikayetleri için de antiemetikler verilebilir. Aynı zamanda, asetazolamid içerikli diüretik ilaçlar da hastalığın kontrol altına alınması açısından oldukça önemlidir. Tüm bunların yanı sıra, vertigoya yönelik çeşitli fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir. Özellikle birtakım egzersiz ve hareketlerle vertigo belirtilerinin giderilmesi sağlanabilir. Hastalara bu konuda eğitim verilebilir. Aynı zamanda, işitme kaybı yaşayan hastalarda rehabilitasyon sürecinde odyologlardan yardım alınır. Şiddetli vakalar ve diğer tedavi yöntemlerinin etkisiz kaldığı hastalarda, Meniere hastalığının tedavisinde cerrahi yöntemlere de başvurulabilir. Bu anlamda, iç kulaktaki kanalların drene edilmesine yönelik olarak endolenfatik sak ameliyatı yapılabilir.